NISPA Nijmegen Institute for Scientist-Practitioners in Addiction

Samen Beslissen – van RCT naar praktijk

Vraag en doelstelling

Tussen 2004 en 2008 heeft een studie plaatsgevonden naar de effectiviteit van de interventie Samen Beslissen (Shared Decision-Making Intervention). De wijze waarop het onderzoeksproject (een randomised controlled trial) is uitgevoerd, was niet direct te vertalen naar de klinische praktijk. In dit project werd onderzocht wat de bevorderende en belemmerende factoren zijn bij de implementatie van deze interventie in de dagelijkse praktijk.

Opzet

Implementatie heeft plaatsgevonden binnen verschillende afdelingen van de verslavingszorg, geestelijke gezondheidszorg en beschermd wonen. Evaluatie van de implementatie heeft plaatsgevonden middels focusgroepen.

Resultaten

Frequent genoemde belemmerende factoren zijn reorganisatie, bezuinigingen, weerstand om een nieuwe methode toe te passen, personeelswisselingen, hoge werkdruk en gebrek aan tijd (vaak door een grote caseload), meer prioriteit geven aan andere zaken die geïmplementeerd moeten worden (bijvoorbeeld ROM), meer prioriteit geven aan acute problemen op de afdeling, onvoldoende aanwezigheid van randvoorwaarden en ondersteuning van management.

Bevorderende factoren in het project waren onder andere een enthousiaste kartrekker (aandachtsfunctionaris) binnen het team die het implementatie proces bewaakt, voldoende tijd voor de eerste fase van het implementatieproject (m.n. om de toepassing van de interventie eigen te maken), duidelijke structuur en procedure voor het proces, en inbedding van de interventie binnen de bestaande behandeling. Als dit laatste niet goed geregeld is, loopt men het risico dat de aandacht voor de interventie op termijn verwaterd. Hiervoor is structurele aandacht voor Samen Beslissen binnen overleggen van belang. Enthousiasme van een team is wellicht de belangrijkste bevorderende factor bij de invoering van een nieuwe methodiek.

Dit implementatieproject heeft verder een up-to-date en gebruikersvriendelijke handleiding van de gespreksmodule Samen Beslissen opgeleverd. Samen Beslissen is bovendien als lesmateriaal opgenomen bij de Hogeschool Zuyd te Heerlen en de Minor Verslavingskunde van Fontys Hogescholen Eindhoven.

Conclusies en aanbevelingen

Binnen het implementatieproject werd over het algemeen aangegeven door zowel cliënten als hulpverleners dat Samen Beslissen een goed toepasbaar en bruikbaar hulpmiddel is voor het formuleren en evalueren van behandelingsdoelen, vooral als een cliënt geen heldere hulpvraag kan formuleren. Samen Beslissen biedt een hulpmiddel om de rode lijn in de behandeling van de cliënt duidelijk te krijgen.

Het van belang dat de nieuwe interventie niet naast of boven op de huidige gang van zaken komt binnen de behandeling, maar onderdeel wordt van de dagelijks praktijk en geen extra tijd vraagt van de hulpverleners door bestaande onderdelen te vervangen of door samen te voegen met de nieuwe interventie. Hierdoor wordt een interventie ook minder onderhevig aan actuele perikelen van de dagelijkse praktijk (zoals personeelswisselingen en tijdgebrek).

Looptijd

2011-2013

Opdrachtgever

ZonMW subsidieronde Geestkracht i.s.m. Resultaten Scoren

In samenwerking met

Iriszorg, Novadic-Kentron, Tactus, Vincent van Gogh, Stichting Beschermd Wonen Utrecht, Fontys Hogescholen locatie Eindhoven en Hogeschool Zuyd locatie Heerlen

Onderzoeksteam NISPA

Evelien Joosten
Boukje Dijkstra (algemeen directeur NISPA)
Cor de Jong (NISPA)

© 2024 Nispa ® alle rechten voorbehouden.